Chữa bệnh bằng đông y có khỏi được không?

Thuốc bắc và thuốc nam khác nhau thế nào?

Thuốc nam hay còn gọi là y học cổ truyền Việt Nam (thuốc ta) là các phương thuốc được nghiên cứu và bảo chế bởi người Việt Nam. Thuốc nam sử dụng các vị thuốc có sẵn và phổ biến. Một loài thực vật quen thuộc cũng có thể là vị của môt phương thuốc nào đó. Chúng ta vẫn bắt gặp các cây kinh giới, cải cúc, răm răm, lá tía tô, cây hương nhu, đinh lăng, tam thất… hay những loại hoa như hoa nhài, hoa rau mùi, hoa mào gà, ngọc lan… Hoặc một số côn trùng như nhộng… Tất cả chúng đều đang được sử dụng như những vị thuốc điều trị hiệu quả các bệnh lý thường gặp.
Thuốc nam được bào chế đơn giản, không cầu kỳ. Hình thức trị liệu khá phong phú nhưng đơn giản, các phương thuốc cổ truyền Việt Nam chỉ cần sắt nhỏ đem phơi khô rồi sắc uống hoặc bôi lên vết thương, xông. Một phương thuốc nam được định liệu tương đối, họ sử dụng chén để đong, hoặc thìa để xúc, chúng ta vẫn quen gọi là một chén thuốc nam. Những bậc thầy của thuốc nam có thể nói đến Hải Thượng Lãn Ông hay Tuệ Tĩnh vang danh sử sách.
Thuốc bắc hay còn gọi là đông y Trung Hoa có nguyên liệu phức tạp hơn, chúng có thể là những thực vật phổ biến cho đến cực kỳ hiếm gặp.
Thuốc bắc bào chế cũng cầu kỳ hơn. Đông dược Trung Hoa thường được bào chế bằng cách đem nấu thành cao rồi sử dụng qua đường miệng hay đem ngâm rượu uống. Không phong phú hình thức sử dụng như thuốc nam nhưng thuốc bắc lại được ứng dụng phổ biến hơn với nhiều hình thức khác nhau. Chẳng hạn kết hợp với thực phẩm khác để điều trị như gà tiềm thuốc bắc, lẩu thuốc bắc, làm kẹo ngậm,nấu canh thuốc bắc… đó là những cách giúp người sử dụng dễ dàng tiếp cận với thuốc hơn. Thuốc bắc thường định lượng bắc cách cân các vị thuốc theo lạng, theo chỉ. Hai trong bốn danh nhân bậc thầy của đông y Trung Quốc là Biển Thước và Hoa Đà.

Có nên sử dụng thuốc đông y để chữa bệnh hay không?

Ưu điểm khi sử dụng thuốc đông y trị bệnh
Hiệu quả thực sự: Nếu tây y được kiểm chứng hiệu quả  bằng các thí nghiệm khoa học thì thành công của các phương thuốc thảo dược được lịch sử công nhận. Cụ thể đông y có rất nhiều thầy thuốc thiên tài từ xưa đến này, cả Trung Quốc và Việt Nam đều có. Nghiên cứu sách y học cổ cũng cho thấy chữa bệnh bằng thảo dược đã ra đời cách đây hơn 2000 năm, các phương thuốc được thanh lọc dần và còn lại những bài thuốc hay, có hiệu quả thật sự như bây giờ. Báo chí cũng đưa tin nhiều về những trường hợp mắc cả bệnh nan y mà được chữa khỏi bằng đông y. Y tế là vấn đề tồn vong của một quốc gia, nếu đông y không có hiệu quả thì hẳn các chế tài từ chính quyền nhằm ngăn chăn sự phổ biến của những phương pháp điều trị này chắc chắn đã được đưa ra.
Ít có tác dụng phụ: Các vị thuốc sử dụng trong đông y khá phổ biến, chúng được chưng minh là có độc tố rất thấp. Thậm chí rất nhiều vị thuốc là thực phẩm sử dụng hằng ngày trong bữa ăn, thức uống các gia đình. Các vị thuốc từ thiên nhiên hầu hết lành và khá an toàn, trừ một số vị được cảnh báo là có độc mạnh cũng sẽ được căn dặn và sử dụng với liệu lượng thế nào cho phù hợp.

Lưu ý: Nói đông y lành hoàn toàn và không bị nhờn thuốc là sai. Nhiều người cho rằng đông y được bào chế hoàn toàn từ thiên nhiên nên không có tác dụng phụ dẫn đến việc uống thuốc trường kì, hoặc phối hợp các vị thuốc không hợp lý. Thực tế, mỗi một vị thuốc đều có thể  tác động tới nhiều cơ quan. Khi điều trị cho cơ quan này thì có thể ảnh hưởng tới cơ quan khác.
Ngoài ra, Sử dụng không đúng dụng cụ đun sắc cũng có thể gây ảnh hưởng. Đông y thường dùng nồi đất để sắc thuốc, mục đích để tránh các phản ứng giữa thuốc vào kim loại khi đun sôi. Thậm chí là các phản ứng giữa những tạp chất trong nước với thuốc cũng có thể gây ảnh hưởng mặc dù tỷ lệ này rất nhỏ. Bởi thế, người bệnh chú ý sử dụng nồi đất và tốt nhất là dùng nước cất để sắc thuốc.

Chi phí chữa bệnh rẻ: Đúng vậy, ai cũng có thể dùng thuốc bởi sự phổ biến của nó giúp giảm giá thành của thuốc. Thậm chí nếu bạn biết đơn thuốc, bạn có thể tự mình tìm các vị về bào chế và sử dụng. Lúc này có thể gọi phí chữa bệnh là 0 đồng. Tất nhiên bệnh nặng thì vẫn nên đến các cơ sở y tế hoặc thầy thuốc lâm sàng để có liệu trình điều trị và bốc thuốc chính xác.
Nhược điểm khi sử dụng thuốc đông y
Thời gian điều trị dài: thuốc nam hay thuốc bắc đều cho hiệu quả khám chữa không nhanh bằng thuốc tây y, tính tích lũy của thuốc là không cao. Vậy nên người bệnh sử dụng thuốc đông y điều trị cần phải kiên nhẫn tuân thủ phác đồ và chấp nhận chữa trong một khoảng thời gian.
Thầy thuốc đông y tay nghề phải cao: Không như thầy thuốc tây, về cơ bản họ đã có sẵn các phác đồ, và thuốc cũng được bào chế thành các định lượng phù hợp từng trường hợp cụ thể. Các thầy thuốc đông dược thường phải linh hoạt đối với từng con bệnh trong công đoạn bốc thuốc. Cách thêm bớt vị trong từng thang thuốc, tính toán sao cho phù hợp với thể trạng, tâm thế của người bệnh để bốc được những thang thuốc chất lượng, giúp thời gian điều trị giảm xuống đáng kể.
Đối mặt với hàng giả, hàng kém chất lượng: Một thực trạng là nước ta đang chưa cung cấp đủ các nguồn thảo dược giúp cho thầy thuốc có đủ các vị để kiện toàn một thang thuốc. Giải quyết tình trạng này chúng ta đang phải nhập khẩu số lượng lớn hoặc mua chúng tại các cửa hàng trôi nổi, không đầy đủ xuất xứ. Việc quản lý thuốc đông y chưa đủ mạnh và rõ ràng như thuốc tây. Nhiều thầy lang hoặc cửa hàng thuốc sẽ bạn sẵn cho bạn những thang thuốc mà uống vào không có tác dụng và cũng vô hại. Vì thế hãy tham khảo kỹ nhiều thông tin từ nhiều người trước khi quyết định chọn điều trị ở một thầy thuốc nào đó, một cơ sở nào đó. Nếu có điều kiện hãy tìm đến những cơ sở có đăng ký kinh doanh, được sở y tế cấp phép hoạt động rõ ràng sẽ giúp bạn an tâm hơn để điều trị bệnh.
Đông y đang ngày càng được chú trọng hơn và chuẩn hóa quy hoạch cũng như minh bạch các thành phần thuốc. Có bệnh thì vái tứ phương, và đông y là một phương pháp điều trị hiểu quả, nên dùng !